Theo dõi lượng đường trong máu là yếu tố vô cùng quan trọng đối với người mắc bệnh tiểu đường. Nếu bạn không kiểm soát được lượng đường trong máu, nguy cơ mắc các biến chứng tiểu đường sẽ tăng cao. Mức tăng đột biến này bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố như quy mô bữa ăn, thời gian ăn, thời gian dùng thuốc và thực phẩm bạn đang ăn. Vậy, làm thế nào để kiểm soát đường huyết và có chế độ ăn kiêng dành cho người bị tiểu đường phù hợp? Hãy theo dõi bài viết dưới đây để tìm câu trả lời thích hợp nhất nhé.
1. Lưu ý cho người tiểu đường ăn kiêng
1.1. Kiểm tra nhật ký bữa ăn của bạn
Bạn cần kiểm soát bữa ăn của mình ngay từ buổi sáng. Hạn chế ăn đồ ngọt, bánh mì và các loại thực phẩm khác có thể gây tăng đột biến sau bữa ăn. Lập kế hoạch cho bữa ăn có thể giúp bạn có lựa chọn tốt hơn. Thức ăn bạn chọn sẽ ảnh hưởng đến lượng đường trong máu của bạn. Hãy ghi lại nhật ký các loại thức ăn bạn ăn, kèm với kết quả đo lượng đường huyết sau khi ăn của bạn. Nhờ đó bạn sẽ có lựa chọn tốt hơn cho bữa ăn sau.
1.2. Ăn các bữa ăn nhỏ
Trong chế độ ăn kiêng dành cho người bị tiểu đường, các chuyên gia dinh dưỡng cũng khuyên bạn nên ăn nhiều bữa nhỏ thay vì một bữa ăn nhiều và nặng. Nó sẽ giúp bạn ngăn chặn những biến động đột ngột. Các nghiên cứu cũng nhấn mạnh rằng ăn nhiều bữa nhỏ thay vì 3 bữa lớn có thể giúp kiểm soát duy trì lượng đường trong máu khỏe mạnh.
1.3. Chọn Thực phẩm GI thấp
Một bước quan trọng khác nên làm theo khi lựa chọn thực phẩm cho chế độ ăn kiêng cho bệnh nhân tiểu đường của mình là kiểm tra chỉ số đường huyết (GI) của thực phẩm. GI chỉ ra ảnh hưởng của thực phẩm tiêu thụ đối với lượng đường trong máu của bạn. Thực phẩm có chỉ số GI thấp là:
- Bánh mì lúa mạch đen hoặc bánh mì làm từ 100% ngũ cốc
- Gạo
- Bột yến mạch
- Khoai lang, bắp, đậu Hà Lan, đậu bơ
- Các loại trái cây và rau xanh không chứa tinh bột
1.4. Theo dõi lượng carb
Carbs có tác động lớn đến lượng đường trong máu của bạn. Do đó, bệnh nhân tiểu đường thường được khuyên nên ăn ít carb hoặc chọn các loại carbs lành mạnh hơn. Bạn tránh tiêu thụ carbs đã qua chế biến. Hãy cẩn thận về kích thước khẩu phần và theo dõi lượng carb hàng ngày cũng sẽ giúp tránh tăng đột biến. Ngoài thực hiện chế độ ăn kiêng dành cho người bị tiểu đường, tập thể dục cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh lượng đường trong máu. Không nên tập thể dục quá sức, hãy từ từ phù hợp tình trạng sức khỏe của bạn.
2. Các chế độ ăn kiêng tốt nhất dành cho người tiểu đường
2.1.Chế độ ăn Địa Trung Hải
Với việc tập trung vào trái cây, rau tươi, ngũ cốc nguyên hạt, một lượng vừa phải cá và sữa, chế độ ăn kiêng này không chỉ tuyệt vời để kiểm soát bệnh tiểu đường mà thậm chí còn có thể giúp ngăn ngừa nó. Trên thực tế, một nghiên cứu trên 25.000 người thừa cân cho thấy những người theo chế độ ăn Địa Trung Hải có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường thấp hơn 30% trong 20 năm sau đó.
Lợi ích của chế độ ăn kiêng này được chỉ ra như:
- Cải thiện mức đường huyết lúc đói và nồng độ hemoglobin A1C ở những người mắc bệnh tiểu đường loại 2
- Giảm 83% nguy cơ mắc bệnh tiểu đường
- Giúp ngăn ngừa bệnh tiểu đường ở những người có nguy cơ tim mạch cao
Thực phẩm nên ăn trong chế độ ăn kiêng dành cho người bị tiểu đường này bao gồm:
✔ Trái cây và rau tươi
✔ Ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt và các loại đậu
✔ Cá
✔ Dầu ô liu siêu nguyên chất
Thực phẩm cần hạn chế bao gồm:
✖ Thịt đỏ
✖ Thịt chế biến
✖ Kẹo
2.2. Chế độ ăn kiêng DASH
Với cách tiếp cận ít natri của chế độ ăn kiêng DASH (Phương pháp tiếp cận để ngăn chặn tăng huyết áp), mục tiêu chính của nó là cải thiện sức khỏe tim mạch, khiến nó trở thành một lựa chọn tuyệt vời cho bệnh nhân tiểu đường, những người dễ mắc các vấn đề về tim mạch. Trên thực tế, những người mắc bệnh tiểu đường có nguy cơ cao bị tăng huyết áp (cứ ba bệnh nhân tiểu đường thì có hai người mắc bệnh này). Chế độ ăn kiêng dành cho người bị tiểu đường DASH được biết đến với việc thúc đẩy kiểm soát huyết áp. Chế độ ăn kiêng này rất giàu magiê – có thể giúp kháng insulin và kiểm soát lượng đường trong máu.
Lợi ích của chế độ ăn kiêng DASH:
- Cải thiện tình trạng kháng insulin và tăng lipid máu (cholesterol cao)
- Giảm nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường loại 2 trong tương lai
- Giảm mức đường huyết tổng thể và giảm thiểu lượng đường huyết cao ở thanh thiếu niên mắc bệnh tiểu đường loại 1
Thực phẩm nên ăn:
✔ Ngũ cốc
✔ Thịt nạc, gia cầm và cá
✔ Trái cây và rau
Thực phẩm hạn chế:
✖ Đồ ngọt và đường bổ sung
✖ Thực phẩm giàu chất béo bão hòa
2.3. Mayo Clinic Diet
Béo phì là yếu tố nguy cơ lớn nhất của bệnh tiểu đường loại 2. Những người mắc bệnh tiểu đường sẽ được hưởng lợi từ phương pháp tiếp cận theo hai hướng của chế độ ăn kiêng này:
- Giảm trọng lượng: giai đoạn này được thiết kế để đẩy nhanh quá trình giảm cân
- Giai đoạn Live It: giai đoạn tập trung vào việc học các thói quen lành mạnh lâu dài, như kiểm soát khẩu phần và tập thể dục thường xuyên.
Tuy nhiên, chế độ ăn kiêng này có thể tạm thời làm tăng lượng đường trong máu hoặc mỡ máu. Vì vậy, bệnh nhân tiểu đường nên trao đổi với bác sĩ trước để điều chỉnh kế hoạch cho phù hợp với nhu cầu cụ thể của mình (chẳng hạn như đổi trái cây lấy rau).
Một số lợi ích của chế độ ăn kiêng dành cho người bị tiểu đường Mayo:
- Chế độ ăn kiêng này khuyến nghị ít nhất 30 phút tập thể dục hàng ngày — và các nghiên cứu đã chỉ ra rằng đi bộ ít nhất 30 phút mỗi ngày làm giảm 50% nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2.
- Ngoài ra, chế độ ăn kiêng này tập trung vào việc giảm cân và các nghiên cứu đã chỉ ra rằng hoạt động thể chất và giảm cân vừa phải có thể giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 lên đến 58%.
Thực phẩm nên ăn:
✔ Rau
✔ Ngũ cốc nguyên hạt
✔ Nguồn protein nạc
Thực phẩm hạn chế:
✖ Kẹo
✖ Đường bổ sung
✖ Chất béo chuyển hóa bão hòa
2.4. Chế độ ăn kiêng Bắc Âu
Dựa trên mô hình ăn uống truyền thống của các nước Bắc Âu, chế độ ăn kiêng dành cho người bị tiểu đường Bắc Âu được bổ sung nhiều chất dinh dưỡng, nhấn mạnh trái cây, rau củ, quả mọng, cá và trứng — và sử dụng ít nội tạng động vật làm món ăn phụ. Chế độ ăn kiêng này được xếp hạng là Chế độ ăn uống tốt nhất để tăng cường chất dinh dưỡng và kiểm soát lượng đường trong máu cho người bị tiểu đường.
Một số lợi ích của chế độ ăn kiêng này như:
- Có tác dụng hữu ích đối với các yếu tố nguy cơ của bệnh tiểu đường loại 2 như béo phì và viêm mức độ thấp
- Giúp giảm tỷ lệ béo phì, mức LDL và huyết áp cao ở những người mắc bệnh tiểu đường loại 2
Thực phẩm nên ăn:
✔ Trái cây
✔ Rau
✔ Các loại đậu
✔ Cá và trứng
Thực phẩm hạn chế:
✖ Sản phẩm thịt và gia cầm
✖ Sữa
✖ Kẹo và món tráng miệng
Trên đây là các thông tin về chế độ ăn kiêng dành cho người bị tiểu đường. Hy vọng các thông tin này hữu ích với bạn. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết.