Mục tiêu của điều trị bệnh tiểu đường là kiểm soát, giảm lượng đường trong máu và giữ chúng trong mức khỏe mạnh. Bệnh tiểu đường loại 1 phải được điều trị bằng insulin, vì tuyến tụy không sản xuất insulin một cách tự nhiên. Những người mắc bệnh tiểu đường loại 2 hoặc thai kỳ không phải lúc nào cũng cần điều trị bằng insulin và thường sẽ tập trung vào việc thay đổi lối sống và thuốc uống để khuyến khích sản xuất insulin hoặc giảm đề kháng insulin. Dưới đây là bốn cách chính bạn có thể điều trị và kiểm soát bệnh tiểu đường của mình hiệu quả.
1. Uống insulin
Insulin là một loại hormone được sản xuất trong tuyến tụy ở những người khỏe mạnh. Nó giúp tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình chuyển hóa đường trong máu thành nhiên liệu, để glucose không tích tụ trong máu.
Ở những người có bệnh tiểu đường loại 1, tuyến tụy không thể sản xuất insulin. Vì vậy chúng cần insulin tổng hợp. Điều này có thể xảy ra theo hai cách:
- Tiêm insulin hàng ngày: Hầu hết những người mắc bệnh tiểu đường loại 1 cần dùng insulin ít nhất ba lần một ngày. Bác sĩ sẽ hướng dẫn và giải thích cách thức và thời điểm tiêm. Việc tiêm được thực hiện tại nhà của bệnh nhân.
- Một máy bơm insulin: Liệu pháp bơm insulin cung cấp insulin qua một ống thông. Đây là một ống mỏng được đặt vào cơ thể bán vĩnh viễn và đưa insulin vào ngay mô. Thuốc cũng giống như thuốc tiêm, nhưng bạn sẽ không cần phải tiêm cho mình hàng ngày.
Bệnh tiểu đường loại 2 được điều trị bằng insulin khi họ không thể giảm lượng đường trong máu bằng cách thay đổi lối sống và dùng thuốc.
2. Dùng thuốc để giảm lượng đường trong máu
Mặc dù những người mắc bệnh tiểu đường loại 1 sẽ cần insulin, nhưng bác sĩ thường kê kèm theo một số loại thuốc. Thuốc có thể khuyến khích sản xuất insulin trong cơ thể.
Những người mắc bệnh tiểu đường loại 2 được kê đơn thuốc khi họ không thể giảm lượng đường trong máu của mình thông qua chế độ ăn uống và tập thể dục. Thông thường, những người mắc bệnh tiểu đường loại 2 sử dụng nhiều hơn một loại thuốc để kiểm soát tình trạng của họ.
Tuy nhiên, thuốc thường không được khuyến khích cho những người mang thai với tiểu đường thai kỳ.
Các loại thuốc phổ biến được sử dụng để điều trị bệnh tiểu đường bao gồm:
Metformin
Metformin là loại thuốc phổ biến nhất được sử dụng để điều trị bệnh tiểu đường loại 2. Nó đôi khi được sử dụng để điều trị bệnh tiểu đường loại 1 ở những người vẫn sản xuất insulin, cùng với insulin.
Metformin giúp kiểm soát lượng đường trong máu bằng cách giúp cơ thể hấp thụ glucose dễ dàng hơn. Nó thường được dùng hai lần một ngày, trong bữa ăn. Ngay cả khi được sử dụng một mình, metformin có thể làm giảm mức A1C trung bình 1,5% , đủ để giảm lượng đường trong máu từ bệnh tiểu đường đến tiền tiểu đường .
Sulfonylureas giảm lượng đường trong máu
Sulfonylureas là một nhóm thuốc khuyến khích tuyến tụy tiết ra nhiều insulin hơn. Chúng được sử dụng để điều trị bệnh tiểu đường loại 2. Chúng thường được dùng một hoặc hai lần một ngày trước bữa ăn.
Sulfonylureas có hiệu quả tương tự như metformin và có thể được sử dụng cùng với nhau.
Thiazolidinediones (TZDs)
TZD giúp cơ thể sử dụng insulin dễ dàng hơn, chúng làm giảm sự đề kháng insulin. Chúng có thể được sử dụng để điều trị bệnh tiểu đường loại 2. Chúng được thực hiện 1 đến 2 lần mỗi ngày .
Sau một năm dùng TZDs, những người mắc bệnh tiểu đường loại 2 đã giảm mức A1C của họ xuống 1,4%.
3. Tập thể dục thường xuyên để giảm lượng đường trong máu
Tập thể dục rất quan trọng đối với những người mắc tất cả các loại bệnh tiểu đường. Tập thể dục giúp ích ở nhiều cấp độ:
- Nó làm tăng tỷ lệ trao đổi chất cơ bản
- Chống lại sự đề kháng insulin
- Giúp giảm cân
Tập thể dục giúp cơ đốt cháy glucose và giảm kháng insulin. Khi bạn tập thể dục, cơ bắp của bạn đốt cháy nhiều glucose hơn, loại bỏ nó khỏi máu và giúp giảm lượng đường trong máu.
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) khuyến cáo những người mắc bệnh tiểu đường nên tập thể dục bình thường: 150 phút tập thể dục mỗi tuần, bao gồm hai ngày tập luyện sức mạnh kết hợp các nhóm cơ chính. Bạn nên bắt đầu với những thay đổi nhỏ, như đi bộ hàng ngày.
Bất kỳ bài tập nào cũng có ích, nhưng một số có thể đặc biệt có lợi. Ví dụ, một nghiên cứu năm 2019 cho thấy rằng tập thể dục buổi chiều làm giảm lượng đường huyết nhiều hơn tập thể dục buổi sáng.
4. Duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh
Chế độ ăn uống lành mạnh là rất quan trọng đối với những người mắc bệnh tiểu đường. Khi thức ăn bị phân hủy, nó sẽ giải phóng glucose vào máu của bạn. Một số loại thực phẩm, bao gồm cả đường đã qua chế biến và carbohydrate, làm tăng lượng đường trong máu hơn các loại thực phẩm khác, như protein hoặc các loại rau lá.
Đặc biệt, những người mắc bệnh tiểu đường cần lưu ý về lượng carbs mà họ ăn mỗi ngày. Họ cũng nên lập một kế hoạch ăn uống bao gồm những điều sau:
- Ăn protein nạc, ngũ cốc nguyên hạt, trái cây và rau
- Tránh đồ uống có đường
- Hạn chế carbohydrate tinh chế, như khoai tây chiên hoặc bánh quy
Ví dụ, chế độ ăn kiêng DASH và chế độ ăn Địa Trung Hải – đều khuyến khích tiêu thụ chất béo lành mạnh, protein nạc, protein và rau quả – đã được chứng minh là giúp những người mắc bệnh tiểu đường loại 1 và loại 2 kiểm soát và giảm lượng đường trong máu.
Kết luận
Bệnh tiểu đường là một bệnh mãn tính nhưng có thể kiểm soát được. Những người mắc bệnh tiểu đường nên trao đổi với bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng và một chuyên gia tập thể dục để thiết kế một chương trình đáp ứng nhu cầu giảm lượng đường trong máu. Như vậy sẽ kiểm soát bệnh tiểu đường và ngăn ngừa biến chứng hiệu quả. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết.